جامعه شناسی تعلیم و تربیت

گردآورنده: محدثه زمانی

آکاد مسین های آزادیخواه معتقدند که از میان تمام نهادهای موجود در جامعه ، تنها از طریق سیستم آموزشی است که می توان برابری را در جامعه ایجاد کردند . اینطور تصور می شود که نظام آموزشی با توجه به استعدادهای ذهنی افراد به تعلیم آنان می پردازد ، بطوری که نهایتاً افراد از مزایای اقتصادی آن جامعه برخوردار می شوند . پسر و یا دختر یک خانواده فقیر همانند یک خانواده ثروتمند ، اگر مدرسه را با موفقیت به اتمام رساند می تواند به شغل مناسبی در جامعه دست یابد ، برعکس کسانی که مدرسه را با موفقیت به پایان نرسانده اند صرفنظر از زمینة خانوادگی آنها ، برای پیدا کردن شغل یا درآمد مناسب با مشکلاتی در جامعه مواجه خواهند شد . بنابراین سیستم آموزشی به عنوان یک عامل متعادل کننده در جامعه محسوب می شود .

طبق گفتار آکادمیسینهای آزادیخواه ، آندسته از کسانی که در مدرسه موفق بوده اند از لحاظ اقتصادی نیز پاداش مناسبی دریافت خواهند کرد و برعکس کسانی که در مدرسه توفیق چندانی نداشته اند به همان ترتیب ، بعداً از لحاظ اقتصادی مواجه با مشکلات خواهند بود . از این رو آموزش ، حداقل به بسط و گسترش برابری در فرصتهای اقتصادی منجر خواهد شد ، بطوری که تمام طبقات ، نژادهها ، جنس ها با توفیق علمی که به دست می آورند از مزایای اقتصادی نیز بهره مند خواهند شد . در سالهای اخیر ارائة چنین تصویری از آموزش و پرورش به شدت مورد سؤال و تردید قرار گرفته است . زیرا مطالعات تازه در این مورد نشان می دهد که آموزش و پرورش به جای بسط و گسترش برابری در جامعه ، به تداوم نابرابریهای موجود در میان نژادها ، طبقات ، جنس ها ، و سایر گروه بندیهای اجتماعی منجر می شود . بدیهی است کسی منکر این واقعیت نیست که آموزش عالی تر ، سبب تحصیل شغل بهتر و درآمد بیشتر است . و به نظر می رسد که خانواده های ثروتمند – به ویژه ااطفال ذکور این خانواده ها از زمرة کسانی هستند که به کسب آموزش عالی می پردازند و این امر به نوبة خود به کسب منافع اقتصادی برای آنان منجر می شود .

همچنین سایر افرادی که در خارج از این دایرة نظام آموزشی برگزیده قرار می گیرند در دورة بزرگسالی در وضعیت اقتصادی بدتری قرار دارند .